شناسایی و اولویت بندی مولفه های اقتصادی اجتماعی تعیین کننده سلامت در کشور: یک مطالعه ترکیبی

زمینه: عوامل اقتصادی اجتماعی نقش مهمی در کاهش نابرابری در سلامت دارد. توزﯾﻊ ﻧﺎﺑﺮاﺑﺮ عوامل اقتصادی اجتماعی منجر به نابرابری در ﺳﻼﻣﺖ می گردد. هدف از این مطالعه شناسایی و اولویت بندی مولفه های اقتصادی اجتماعی تعیین کننده سلامت در کشور از دیدگاه خبرگان بود. مواد و روش ها: پژوهش مذکور یک پژوهش ترکیبی و از نوع ترکیبی متوالی است که در دو فاز کمی و کیفی انجام شد. جامعه پژوهش را 18 نفر از سیاست گذاران و خبرگان در زمینه عوامل اقتصادی و عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت تشکیل دادند. روش نمونه گیری هدفمند طبقاتی غیر تصادفی بود. برای جمع آوری داده های کیفی، مصاحبه نیمه ساختارمند و برای اولویت بندی مولفه ها در فاز کمی از روش تصمیم گیری چند معیاره با استفاده از تکنیک تاپسیس استفاده شد. تحلیل یافته های کیفی، با روش تحلیل چارچوبی با نرم افزار nvivo و تحلیل کمی با نرم افزار matlabانجام شد. یافته ها: بر اساس یافته های فاز کیفی عوامل اقتصادی، درآمد، آموزش، طبقه اجتماعی، جنسیت و اشتغال به عنوان مهمترین مولفه های اقتصادی اجتماعی تعیین کننده سلامت در کشور شناسایی گردید. نتایج تحلیل تاپسیس بر اساس دانش خبرگان نشان داد که درآمد؛ اشتغال و عوامل اقتصادی به ترتیب با ضریب 66/0 ،60/0 و 55/0 بیشترین اولویت را به خود اختصاص داده اند و از دیدگاه خبرگان در این پژوهش تأثیرات بیشتری در سلامت افراد در بین سایر مفاهیم داشته اند. نتیجه گیری: توجه به عوامل اقتصادی اجتماعی منجر به ارتقای برابری و عدالت و در نهایت موجب ارتقای سطح سلامت جامعه می گردد. ضروری است تا با ارتقای شرایط اقتصادی اجتماعی به عنوان یکی از مهمترین تعیین کننده های اجتماعی در رشد و بهبود سلامت جامعه گام برداشته شود.